Diş sıkma (bruksizm) ve diş gıcırdatma; genellikle uyku esnasında oluşan, güçlü çene hareketleriyle kendini gösteren, dişlere ve kaslara zarar veren alışkanlıklardır. Normal bireylerde alt ve üst çenedeki dişlerin çiğneme ve yutkunma fonksiyonları dışında karşılıklı temasa geçmemesi gerekir.
Çocukluk döneminde görülen diş gıcırdatmaları normaldir ve birtakım büyüme ile ilgili değişimler için gereklidir. Ancak ana dişler tamamen çıktıktan sonra bu alışkanlığın bitmesi gerekmektedir.
Bruksizm alışkanlığının temelinde stres ve bazı diş eti problemleri yatar. Diş sıkma alışkanlığının sonucu olarak dişlerde ve çene ekleminde olumsuz durumlarla karşılaşılmaktadır. Dişlerde yaygın bir şekilde aşınma, sızlamalar, çatlak ve bazen ileri durumlarda diş kırıkları görülebilmektedir.
Toplumumuzda sık görülen bu rahatsızlıktan çoğu zaman hastanın kendisinin de haberi olmamaktadır. Belirti olarak yanağın iç yüzünde beyaz çizgiler ve dilin etrafında diş izleri görülebilmektedir. Sabah uyanıldığında yanaklarda, şakaklarda, boyun ve sırt bölgelerinde ağrılar mevcutsa gece diş gıcırdatıldığının en büyük belirtisi olabilir. Aynı zamanda dişlerin düzleşmesine bağlı olarak bireylerin burun ucu- çene ucu arası mesafelerinde azalma; yani dikey boyutta azalma gözlenir. Dikey boyut azalmasına bağlı olarak kişinin dudak kenarları aşağıya doğru sarkarak kişide yaşlı bir görünüm oluşturur.
Diş sıkma ve gıcırdatma tedavilerinin amacı; dişlerde ve çene ekleminde oluşabilecek kalıcı zararları önlemek ve ağrıyı ortadan kaldırmaktır. Tedavi için kişiye özel, sert ve karşıt çenedeki dişlere tam temas sağlayacak şekilde uyumlandırılmış gece koruyucu plakları kullanmak gerekir.
Gece koruyucularının tek başına yeterli olmadığı durumlarda, stres terapisi, rahat uyumayı sağlayıcı önlemler, kas gevşetici ilaçların kullanımı, hatalı yapılmış diş dolgusu ve kaplamaların yenilenmesi, eksik dişlerin protezlerle tamamlanması gibi ilave tedbirler gerekebilir.
Gece plağının yanı sıra botox uygulamaları da bruksizm tedavilerinde en çok kullanılan güncel yöntemlerden biridir.